Ekokardiyografi (EKO)

Ekokardiyografi (EKO) Nedir?

Ekokardiyografi (kısaca “eko” veya “kalp ultrasonu”) kalp hastalıklarının tanısında ve takibinde olmazsa olmaz mutlaka kullanılan oldukça faydalı, güvenilir, girişimsel olmayan bir tanı aracıdır. Ultrason ve doppler yöntemleri ile yani insan kulağının duyma sınırının ötesindeki frekanslarda (20.000 titreşim/sn) ses ötesi dalgalar kullanılarak yapılan bir incelemedir. Bu seslerin frekansındaki değişiklikleri, kalbin yapısı ve kan akımını birlikte değerlendiren yönteme ise Doppler Eko adı verilir. Ekokardiyografi cihazlarına ait prob (transdüser) adı verilen aletler aracılığı ile ses ötesi dalgalar kalbe ve diğer dokulara gönderilerek bu dalgalar geri toplanır, oldukça karmaşık bir işlemleme, yazılım ve analiz sürecinden sonra cihaz ekranında kalbin görüntüsü ve sesi olarak karşımıza çıkar. Klasik görüntüleme iki boyutlu olup istenirse 3 veya 4 boyutlu görüntüler de elde olunabilmektedir. Problar incelenecek yapıya ve hastaya göre (çocuk,erişkin, gebe) çok çeşitli modellerden oluşmakta (sektör, konveks, liner prob) yine bunlar da kendi içlerinde inceleme yapılacak bölgenin derinliğine ve özelliğine göre birtakım alt sınıflara ayrılmaktadır. Bu probların uç kısmına ultrason jeli sürülür ve prob çıplak göğüs üzerinde gezdirilerek eko işlemi gerçekleştirilir. Eko denildiği zaman klinik pratikte transtorasik ekokardiyografi (göğüs duvarı yoluyla elde olunan kalp görüntüleri) kastedilmektedir. Jelin çocuğa veya bebeğe herhangi bir zararı yoktur, ağrıya neden olmaz, bazen sadece cilt üzerinde geçici kızarıklık yapabilir.

Ekokardiyografi işlemi ne kadar sürer?

Detaylı bir eko incelemesi hastanın yaşına, kilosuna, hastanın kalbindeki patolojiye bağlı olarak ortalama 10-30 dakika arasında sürebilmektedir. Bebeğin sakin ve huzurlu olması için anneye emzirtilmesi, uyutulması, beslenmesi, altının değiştirilmesi gibi nedenlerle işlem süresi hastaya bağlı uzayabilmektedir. Bazı doğumsal kalp hastalıklarında bu süreler 45 dakikayı bulabilmektedir. Özellikle süt çocuğu dönemi (0-12.ay) ve özerklik dönemi dediğimiz (1-3 yaş) hasta grubunda yabancı anksiyetesi, korku, endişe nedeniyle kalp ultrasonu biraz daha zaman almakta, oyun dönemi (3-6 yaş) ve okul dönemi (6-12 yaş) hasta grubunda ise tetkik süresi oldukça kısalabilmektedir.

Ekokardiyografi işlemi ile elde edilen bilgiler nelerdir?

Kalp ultrasonunun yorumu ve analizi tamamen yapan kişiye bağımlıdır yani çocuk kardiyoloji hekimleri arasında aynı hastada görüş farklılıkları bulunabilir. Peki eko’da kalple ilgili hangi bilgiler elde edilebilir?
-Kalbin yeri, büyüklüğü, şekli, yönü, kalp boşlukları,
-Kalbin ritmi, çalışma düzeni, fonksiyonları,
-Kalbin odacıkları, odacıklar arasındaki duvarların kalınlığı, duvarlarda yeralan delikler,
-Kalp kapakçıkları, kapakçıklara ait diğer yapı ve dokular,
-Kalp kasına ait hareket kusurları, düzensizlikler, kas kalınlığı, kasta birikebilen maddeler,
-Kalbten çıkan ve kalbe giren damarlar, bu damarlara ait yapılar, damarlar arası bağlantılar,
-Kalbe ait damarların kapakçık yapıları, darlıklar, yetersizlikler,
-Kalp kası, kalp zarı, kalbin çevresinde sıvı varlığı,
-Kalbin içinde ve dış komşuluğundaki kitleler, tümörler, pıhtı varlığı,
-Kalbe ait birçok yapısal doğumsal anomali,
-Karaciğer ve boyundaki büyük damarsal yapılara ait anomaliler,